Milliyetçilik, tarihin son dönemine damgasını vurmuş ve üzerine en çok tartışılan konularından biri olmuş bir modern çağ ideolojidir. Milliyetçilik, vatanseverlikten farklı olarak bir duygudan ibaret olmayıp kendine özgü bir düşünsel temeli, metodolojisi, sanat ve estetik anlayışı ile ekonomi, siyaset, hukuk, bilim, din gibi alanlarda kendine özgü politikalar üreten bir düşünceler bütünüdür. Nitekim 1789’daki Fransız Devrimi…
Kategori: Siyaset
1960’lı yıllarda Türk aydınlarının üzerinde en çok tartıştığı sorunlardan biri; “Türkiye azgelişmiş ve emperyalizme bağımlı bir ülke olmaktan nasıl kurtulur, kalkınmasını nasıl sağlayabilir?” idi. Bu tartışma emperyalizme karşı bağımsızlık savaşı vermiş, kazanmış ama buna rağmen kısa sürede yine emperyalizme bağımlı hale gelmiş olmanın şaşkınlığı içerisinde yürüyordu. Şevket Süreyya Aydemir 1932’de yazdığı “İnkılap ve Kadro” kitabının…
Bu yazıda öncelikli olarak; bağımlılık teorilerinin temelinde yer alan kavramların Marksist düşünce içerisindeki gelişimi ve bağımlılığın teorik zemin kazandığı 1960’lı yıllardan önce bağımlılık ilişkileri hakkında üretilmiş fikirlerin incelenmesi ile başlanarak Bağımlılık Okulu’nun oluşumuna sahneyi hazırlayan fikri gelişimin izi sürülmüştür. Ardından 1960’lı yıllardan itibaren Bağımlılık Okulu dahilinde üretilmiş olan çeşitli bağımlılık teorileri kişiler nezdinde ele alınarak…
İdeolojilerin sonunun gelip gelmediği tartışıla dururken Japon asıllı Amerikalı sosyolog Francis Fukuyama 1989 yılında yazdığı bir makaleyle tarihin de sonunu ilan etti. Fukuyama’nın daha sonra genişleterek “Tarihin Sonu ve Son İnsan” ismiyle kitaplaştırdığı tezinin özü şuydu: Otoriter hükümet sistemi ile merkezi plan ekonomisinin çöküşü neticesinde evrensellik iddiasına sahip yalnızca tek bir politik model kalmıştır; liberal…
İdeolojilerin sonunun geldiği ilk defa Amerikalı Sosyolog Daniel Bell’in 1960 yılında yayınlanan “İdeolojinin Sonu” isimli kitabında dile getirilmiştir. Bell bu eserinde, insanlığın post-endüstriyel olarak adlandırdığı yeni bir döneme girdiğini ve bu dönemde insanların artık etik ve ideolojik kavramlara değer vermediği, siyasi sorunların insanlar için önemini yitirdiğini bunun yerine insanların önceliğini iktisadi sorunların aldığı ve insanların…
“Esrar! Tevekkül! Kısmet! Kafes, han, kervan şadırvan! Gümüş tepsilerde rakseden sultan! Mihrace, padişah, bin bir yaşında bir şah. Minarelerden sallanıyor sedef nalınlar, burunları kınalı kadınlar ayaklarıyla gergef dokuyor. Rüzgârlarda yeşil sarıklı imamlar ezan okuyor!” İşte frenk şairinin gördüğü şark! İşte dakikada 1.000.000 basılan kitapların şarkı! Lâkin ne dün ne bugün …
“İnsanlar savaşır ve kaybeder; uğruna savaştıkları şey yenilmelerine rağmen gerçekleşir, ama ortaya çıkan düşündüklerinden başka bir şeydir; başka insanlar başka bir adla onların davası için savaşmak zorunda kalır.” –William Morris Aydınlanma nedir? Kant’ın tanımıyla aklını kullanma cesaretini göstermek yani insan aklının özgürleşmesi; başkalarının, tabuların, önyargıların, değişmez kabul edilen geleneksel fikirlerin ve dinin tahakkümünden kurtulmasıdır. Son…
İnsanlık için çok zor geçti son birkaç yüzyıl. Acıları, zulmü, sömürüyü, kayboluşları, yabancılaşmayı, yozlaşmayı yaşadık her geçen gün etkisini daha fazla hissederek. Üstelik en fazla hissedenlerdendik biz, bu süreci. Karşısındakini istediği gibi şekillendirerek ötekileştirip kendini onun üzerinden tanımlayan, uygarlığı tek tipleştiren, aklın yolunu birdir diye dayatan ve Deli Dumrul kesilip o yolun başına dikilen bir…
