Aydınlanmanın ve aklın karşısındaki en büyük engel her zaman için cehalet olmuştur. Dogmatik kabullere, söylenegelen geleneksel dedikodulara ve inanılmak istenileni gerçek kabul edişe dayanan; doğrulanabilir, bilimsel ve akla dayanan bilgiyi dışlayan bir düşünce şeklinin kendi kabuğunu kırarak kendisinin, dünyanın ve evrenin farkındalığına erişebilmesi mümkün değildir. Bu sebeple aydınlanma her şeyden önce bir düşünce şekli değişikliğidir.…
Kategori: Felsefe
İdeolojilerin sonunun gelip gelmediği tartışıla dururken Japon asıllı Amerikalı sosyolog Francis Fukuyama 1989 yılında yazdığı bir makaleyle tarihin de sonunu ilan etti. Fukuyama’nın daha sonra genişleterek “Tarihin Sonu ve Son İnsan” ismiyle kitaplaştırdığı tezinin özü şuydu: Otoriter hükümet sistemi ile merkezi plan ekonomisinin çöküşü neticesinde evrensellik iddiasına sahip yalnızca tek bir politik model kalmıştır; liberal…
İdeolojilerin sonunun geldiği ilk defa Amerikalı Sosyolog Daniel Bell’in 1960 yılında yayınlanan “İdeolojinin Sonu” isimli kitabında dile getirilmiştir. Bell bu eserinde, insanlığın post-endüstriyel olarak adlandırdığı yeni bir döneme girdiğini ve bu dönemde insanların artık etik ve ideolojik kavramlara değer vermediği, siyasi sorunların insanlar için önemini yitirdiğini bunun yerine insanların önceliğini iktisadi sorunların aldığı ve insanların…
“Esrar! Tevekkül! Kısmet! Kafes, han, kervan şadırvan! Gümüş tepsilerde rakseden sultan! Mihrace, padişah, bin bir yaşında bir şah. Minarelerden sallanıyor sedef nalınlar, burunları kınalı kadınlar ayaklarıyla gergef dokuyor. Rüzgârlarda yeşil sarıklı imamlar ezan okuyor!” İşte frenk şairinin gördüğü şark! İşte dakikada 1.000.000 basılan kitapların şarkı! Lâkin ne dün ne bugün …
“İnsanlar savaşır ve kaybeder; uğruna savaştıkları şey yenilmelerine rağmen gerçekleşir, ama ortaya çıkan düşündüklerinden başka bir şeydir; başka insanlar başka bir adla onların davası için savaşmak zorunda kalır.” –William Morris Aydınlanma nedir? Kant’ın tanımıyla aklını kullanma cesaretini göstermek yani insan aklının özgürleşmesi; başkalarının, tabuların, önyargıların, değişmez kabul edilen geleneksel fikirlerin ve dinin tahakkümünden kurtulmasıdır. Son…
